In het vorige artikel vertelde ik je meer over de verschillende lagen die ons zenuwstelsel ontwikkeld heeft om te reageren op stress. Daarnaast vertelde ik je ook dat zowel beweging als verbinding met anderen belangrijk zijn om vanuit de overlevingsmodi naar de modus van ontspanning te bewegen. In dit artikel vertel ik je waarom sociaal contact belangrijk is voor jouw mentaal welzijn.
Co-regulatie
Dit heeft namelijk alles te maken met co-regulatie, het proces dat ons helpt bij het reguleren van ons zenuwstelsel. Om je even te herinneren: Regulatie van het zenuwstelsel verwijst naar het proces waarbij je van de sympathische modus naar de parasympathische modus kunt bewegen. Regulatie van het zenuwstelsel is van belang voor je welzijn en functioneren. Een goede regulatie zorgt ervoor dat je effectief kan omgaan met stress en emoties, je kan ontspannen en je veilig en verbonden voelt.
Co-regulatie is een belangrijk aspect van zenuwstelselregulatie, waarbij je zenuwstelsel synchroniseert met dat van anderen tijdens sociale interacties. Dit kan leiden tot een gevoel van veiligheid en verbondenheid. Dit helpt op zijn beurt bij het verminderen van stress, angst en depressieve klachten.
Volgens de polyvagaal theorie kan co-regulatie worden verklaard door de werking van het autonome zenuwstelsel. Zoals je in een eerder artikel kon lezen, bestaat het autonome zenuwstelsel uit verschillende takken, waaronder het sympathische zenuwstelsel en het parasympathische zenuwstelsel.
Tijdens sociale interacties en co-regulatie kan het parasympathisch zenuwstelsel geactiveerd worden. Hierbij vertrouw je op de aanwezigheid en interactie met anderen om je te helpen bij het reguleren van je emoties en het creëren van een gevoel van veiligheid en welzijn. Dit wordt ook wel de “veiligheidsrespons” genoemd. Wanneer het parasympathische zenuwstelsel actief is, voel je je veilig en verbonden. Dit resulteert in een verlaagde hartslag en bijgevolg een gevoel van ontspanning. Dit maakt dus dat sociaal contact, een positief effect kan hebben op je mentaal welzijn. Ik benoem hier meteen bij ‘kan’, aangezien het ene belangrijke voorwaarde is dat je je veilig voelt bij deze sociale contacten.
Aan de andere kant kan stress en een gebrek aan co-regulatie leiden tot activatie van het sympathische zenuwstelsel, ook bekend als de “vecht-of-vluchtrespons”. Dit kan leiden tot verhoogde hartslag, angst en een gevoel van onveiligheid.
Zelfregulatie
Zelfregulatie is een ander aspect van zenuwstelselregulatie, waarbij je je eigen zenuwstelsel reguleert zonder directe afhankelijkheid van anderen.
Het verschil tussen co-regulatie en zelfregulatie ligt in de bron van regulatie. Co-regulatie verwijst naar het proces waarbij je je zenuwstelsel synchroniseert met dat van anderen tijdens sociale interacties. Zelfregulatie verwijst naar het vermogen om je eigen zenuwstelsel te reguleren zonder directe afhankelijkheid van anderen. Het gaat hierbij om het vermogen om bewust te worden van je eigen emoties, gedachten en gedragingen. Dit helpt je om jezelf tot rust te kunnen brengen en te ontspannen.
Hoe kan je aan co-regulatie en zelfregulatie doen?
Voorbeelden van co-regulatie zijn onder andere het praten met vrienden over zorgen en emoties, knuffelen, het voelen van steun van geliefden, lachen met mensen die je dierbaar zijn, het ontvangen van troost tijdens een moeilijke periode en samen deelnemen aan ontspanningsactiviteiten. Hierbij is het dus ook belangrijk dat je fysiek aanwezig bent bij elkaar. Online interactie en contact via social media, geeft je niet dezelfde voordelen als echte, persoonlijke interactie. Als sociale wezen heb je betekenisvolle verbindingen met anderen nodig voor je emotioneel welzijn. Het is dus heel belangrijk om tijd vrij te maken voor sociaal contact met vrienden en familie, om je zenuwstelsel te reguleren.
Door zelfregulatie kunnen we onze emoties, gedachten en gedragingen beheersen en sturen, waardoor we beter kunnen omgaan met stress, angst en andere uitdagingen in ons leven. Dit omvat technieken zoals ademhalingsoefeningen, ontspanningstechnieken zoals meditatie of yoga, het leren herkennen en benoemen van je emoties, gaan wandelen in de natuur, het nemen van pauzes, tijd nemen voor zelfzorg, stellen van grenzen, benoemen van je behoeften, etc.

Geen zelfregulatie zonder co-regulatie
Zowel co-regulatie als zelfregulatie zijn belangrijk voor je mentale gezondheid. Co-regulatie helpt je om in verbinding te staan met anderen en een gevoel van veiligheid en welzijn te ervaren. Zelfregulatie helpt je om onafhankelijk te zijn en je eigen emoties en reacties te reguleren.
Co-regulatie en zelfregulatie zijn complementair. Co-regulatie helpt bij het ontwikkelen van zelfregulatievaardigheden, maar uiteindelijk dien je zelf in staat te zijn om je eigen zenuwstelsel te reguleren zonder directe afhankelijkheid van anderen. Het is dus belangrijk om een balans te ontwikkelen tussen deze co-regulatie en zelfregulatie voor een gezonde mentale gezondheid.
Co-regulatie speelt een belangrijke rol bij het ontwikkelen van zelfregulatie. Er is namelijk geen zelfregulatie zonder co-regulatie. Door te communiceren en te leren van anderen, kan je je eigen regulatievaardigheden versterken en verbeteren. Dit helpt je om effectiever om te gaan met stress, emoties en uitdagingen in je leven – Het versterkt je veerkracht.
In mijn gratis video Gezonde geest in een gezond lichaam vertel ik je meer over het belang van jouw lichaam in het werken aan je mentale gezondheid.
Liefs,
Laura